Wanneer er iets aan de hand is met een kind, zijn we geneigd onze inspanningen op het kind te richten. Dat klinkt logisch. Wijze oude mannen zoals soefimeester Inayat Khan en psycho-analyticus Carl Jung zeggen echter - evenals de Kind & Oudertolk - dat we eerst naar onszelf moeten kijken. Naar onze blinde vlekken, maar niemand weet van zichzelf dat ie ze heeft en dus vraagt niemand er naar.

Het gevolg is dat we regelmatig ‘doormodderen’ met onze kinderen, hun gedrag laat te wensen over, ze krijgen een diagnose of pillen in verband met hun schoolprestaties, ze ontwikkelen zich niet goed, eten of slapen slecht, zijn ziek. Wij gaan vervolgens met de beste bedoelingen met hen naar de psychiater, dokter of speltherapeut, in de hoop dat die hulp kan bieden. Ja, het lijkt zó logisch om je pijlen op het kind te richten, maar als we kinderen en ouders nou eens vergelijken met een appelboom met appels. Er is iets niet in orde met de appel. Geen weldenkend mens zou het in zijn hoofd halen om de appel te gaan behandelen, natuurlijk gaan we de boom helpen. Misschien met meer mest, water of zonlicht. Als we daar voor zorgen, gaat het ‘als vanzelf’ beter met de appeltjes aan de boom en ook met de boom zelf trouwens. het is een structurele, langdurige verbetering.

De conclusie is: “Wat een omweg lijkt ... het kind helpen via de ouders, blijkt in de praktijk vaak een snelweg te zijn!

Een voorbeeld: Een kind was niet gelukkig en gezond. Allerlei voor de hand liggende acties gericht op dit kind hielpen niets of maar voor korte duur totdat de moeder  het hele verhaal over haar kind opschreef en zichzelf in het verhaal herkende. Het was alsof het kind haar een levensles vertelde, een nieuwe waarheid over haar leven, iets dat zij niet eerder had gezien. Haar vastberaden besluit om haar leven vanaf nu anders in te richten, alleen al het besluit daartoe, zorgde er voor dat de problemen van het kind die zich al meer dan een jaar voordeden, binnen een week verdwenen waren. Allemaal. Hij speelde weer, zijn chronische verkoudheden waren over, hij kon zichzelf vermaken en was weer echt kind, blij en levendig”.

Iedere klas heeft verschillende kinderen met een ‘label’. Zoveel gezinnen worstelen met een kind met psychische of lichamelijke problemen. De insteek voor een hulpvraag zal echter vrijwel nooit zijn dat ouders of opvoeders naar zichzelf willen kijken met als bijeffect dat het dan ook beter met hun kind zal gaan. Ze zullen eerder ergens anders hulp zoeken voor het probleem van hun kind. En dus komen ze vaak op plekken terecht waar hulpverleners zich op het kind richten. Dat helpt maar gedeeltelijk en tijdelijk. Stel dat je het appeltje geïsoleerd van de boom zou kunnen behandelen, dan toch zal het na enige tijd opnieuw terugvallen in oude problemen omdat de boom dezelfde voeding blijft doorgeven.

Stel dat er problemen zijn met je kinderen, hoe kom je dan achter die blinde vlek van jezelf, over de ‘voeding’ die je hen - maar ook jezelf - onbewust meegeeft in het leven? Dit is eigenlijk heel simpel.

Als er iets aan de hand is met je kind, kijk je eerst naar jezelf en meestal is er hulp nodig om de specifieke waarheid van jouw kind voor jouw leven boven tafel te krijgen. Het valt echt niet mee om je eigen blinde vlek zelf te doorzien, het heet niet voor niets een blinde vlek. Vaak levert dit proces bij de opvoeder zoveel op voor het kind dat verdere behandeling niet meer nodig is of met veel minder toe kan. Blijft het (rest)probleem bij het kind desondanks te groot of storend, dan is het uiteraard zinvol om ook het kind zelf te (laten) behandelen.

Waar die blinde vlek bij ouders over gaat, dat verschilt per situatie. Een voorbeeld: Een moeder met een meisje dat telkens terugkerende koortsaanvallen had en angsten voor spoken die moeder dan moest wegjagen. Ze had een volle neus maar niet zodanig dat het medisch gezien de koortspieken kon verklaren.
Na het vertalen (tolken) bleek dat het leven van de moeder erg vol zat. Ze zei: “Oh, mijn leven zit zo vol, en weet je wat het stomme is ... ik ben er altijd zo koortsachtig mee bezig! Alles om een betere moeder te zijn, daarom doe ik al die dingen”. De boodschap van het kind was dat ze al een goede moeder was en dat ze haar spookbeeld weg mocht jagen. De boodschap kwam binnen bij de moeder en zij heeft acuut activiteiten geschrapt, het kind was binnen een dag beter en heeft de koortsaanvallen nooit meer terug gehad.

Het verhaal van een ouder over het probleem van het kind wordt zo letterlijk mogelijk opgeschreven, daarna methodisch ‘vertaald’ d.w.z. op het leven de ouder van toepassing gemaakt als een specifieke levensles van het kind. Deze boodschap wordt namens het kind teruggekoppeld en door de ouder in het hart ontvangen. Het horen van die levenswaarheid brengt vaak de heling al op gang. Je kunt de puzzel van je leven alleen maken als je alle stukjes hebt. Wat ook een gevolg is van de terugkoppeling is dat ouders hun kind nooit meer hetzelfde kunnen zien, ze zijn zo verwonderd en ontroerd dat hun kind hen zo goed kan doorgronden en willen deze ontwikkelingskans voor henzelf met beide handen aanpakken als zij daarmee ook hun kind kunnen helpen. Dat doen ze vanuit liefde.

In een publicatie van 2007 stond dat een Amerikaans onderzoeksteam had onderzocht dat stress van de ouders tot meer koorts bij kinderen leidt. Zo zijn er steeds meer onderzoeken die laten zien dat problemen bij kinderen te maken hebben met dat wat ze onbewust van de ouders meekrijgen: ADHD, huilbaby’s, astma. Wat er bij de ouders speelt kunnen opgepotte emoties zijn van ooit, beperkende denkbeelden, oud zeer dat onbewust een belangrijke rol speelt in hun leven en op de kinderen wordt overgedragen. De kinderen fungeren simpelweg als een noodventiel voor wat er ongeweten in het gezin speelt en een uitlaatklep nodig heeft. Kinderen geven daar heel specifiek uiting aan, net zoals het appeltje niet anders kan dan de toestand van de boom te laten zien. Het doel van het kind is dat die levensles daadwerkelijk door de ouder begrepen en aangenomen wordt en het kind daarmee er van bevrijd is.

Als je kind iets mankeert, nu of in de toekomst, denk dan eens aan die gezinstherapie waar je waarschijnlijk niet uit jezelf naar zou vragen, maar die inmiddels het verschil heeft betekend in duizenden gezinnen. Gun jezelf en je kind die kans en vraag naar het onbekende in jezelf.